[TPHCM]Tìm hiểu cách thức hoạt động của thuốc lá điện tử

Thuốc lá điện tử (EC-electronic cigarettes) là dụng cụ mô phỏng theo điếu thuốc lá, sử dụng pin và không dùng nguồn nguyên liệu thuốc lá thật.  EC có nhiều hình dạng khác nhau thường là hình trụ, có thế có hình dạng giống hệt điếu thuốc lá hoặc khác. Nó được phát minh bởi một dược sĩ người Hồng Kong vào năm 2003, với mục đích ban đầu để cai thuốc lá. Từ năm 2007 EC đã có mặt trên 40 quốc gia, và bắt đầu được thương mại hóa với những mục đích khác nhau.

1. Cơ chế thuốc lá điện tử

Một số thuốc lá điện tử có hình dáng giống với thuốc lá truyền thống, xì gà hoặc ống điếu, một số khác trông giống như cây bút hoặc USB hoặc có thiết kế hoàn toàn khác nhau. Thuốc lá điện tử có loại dùng một lần và loại có thể “sạc” lại. Hầu hết các mẫu thuốc lá điện tử hiện nay sử dụng ống chứa dung dịch – loại dùng một lần hoặc có thể bơm dịch vào để dùng tiếp. Dung dịch này thường chứa nicotin, chất tạo hương, propylene glycol và glycerin thực vật.

Độ nặng của thuốc lá điện tử dựa trên hàm lượng nicotin trong dung dịch, được biểu thị bằng miligam trên mililit hoặc tính theo phần trăm. Tuy nhiên, các nghiên cứu cảnh báo rằng các nhãn mác không phải lúc nào cũng cung cấp thông tin chính xác về hàm lượng nicotin. Một số loại vỏ thuốc dùng một lần chứa dạng nicotin cô đặc, gọi là muối nicotin, chúng ta có ví dụ như sau, một vỏ thuốc chứa 5% muối nicotin có thể có 30 đến 50 miligram nicotin, tương đương lượng nicotin trong một đến ba gói thuốc lá thông thường. Vì vậy trong các trường hợp thực tế vô hình chung thuốc lá điện tử còn " nặng " hơn cả thuốc lá truyền thống.

2. Cấu trúc hoạt động của thuốc lá điện tử

Thuốc lá điện tử gồm 3 phần chính: Pin, bộ phận tạo khói nhân tạo, và đầu ngậm chứa các chất như: nicotin, glycerin, hương liệu, propylene glycol

Khi người dùng ngậm EC và hút, sẽ tạo một lực kích thích lên bộ phận nhận cảm ở dụng cụ tạo lực phun làm ra khói từ chất propylene glycol có trong dung dịch lỏng ở đầu ngậm. Bệnh nhân cũng hít vào một lượng nicotin, các chất tạo hương vị, và nitrosamine (một chất độc có trong thuốc lá thật) sau đó phà ra hơi khói của sản phẩm .

Tùy mỗi loại thuốc lá điện tử, có nồng độ nicotin cũng như độ tính khiết khác nhau, thường từ: 6 mg/mL, 12 mg/mL, 18 mg/mL, hoặc 24 mg/mL.  

3. Thuốc lá điện tử có an toàn không?

Giữa năm 2019 này, các cơ quan sức khỏe của Hoa Kì đã công bố hơn 200 trường hợp tổn thương phổi liên quan đến thuốc lá điện tử. Những trường hợp này đang dấy lên hồi chuông cảnh báo về việc thuốc lá điện tử có thể gây tổn thương phổi. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo không nên sử dụng thuốc lá điện tử trong khi chờ đợi cơ quan này nghiên cứu về nguyên nhân chính xác của các bệnh lí phổi này.

Cũng bởi thuốc lá điện tử không đốt cháy sợi thuốc, hầu hết các chuyên gia đồng thuận rằng thuốc lá điện tử ít gây hại hơn thuốc lá truyền thống, nhưng một số loại thuốc lá điện tử có thể chứa những thành phần nguy hiểm như chất gây ung thư, hóa chất độc hại và chất kích thích thần kinh chính của cần sa - Tetrahydrocannabinol (THC).

Thuốc lá điện tử chứa nicotin không được đánh giá an toàn cho thanh thiếu niên, thành niên trẻ tuổi hay phụ nữ mang thai. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ cũng cho biết Nicotin tác động xấu lên sự phát triển não bộ ở trẻ em và thành niên trẻ tuổi ở độ tuổi 20, cũng như cực kì độc hại đối với các bào thai đang phát triển. Trẻ em và người lớn cũng bị nhiễm độc nếu nuốt, hít phải hoặc bị thấm dính dịch lỏng trong thuốc lá điện tử qua da hoặc mắt.

Thậm chí đối với những người trưởng thành và chưa trưởng thành không hút thuốc, sử dụng thuốc lá điện tử cũng có nguy cơ gây nghiện nicotin, dẫn đến họ sẽ dùng thuốc lá điện tử trong thời gian dài không dứt ra được, với những tác động về lâu về dài khó nói trước, hoặc liên quan đến việc sử dụng thuốc lá truyền thống. Nghiên cứu cho thấy số lượng người dùng vị thành niên đang tăng lên, và đi kèm với nguy cơ sử dụng thuốc lá truyền thống trong tương lai cũng tăng lên theo.

Một số trường hợp tai nạn liên quan đến thuốc lá điện tử cũng được ghi nhận, nhưng không nhiều. Pin thuốc lá điện tử bị lỗi đã gây ra cháy nổ, chủ yếu là trong khi sạc.

4. Vậy thuốc lá điện tử có giúp cai nghiện thuốc lá không?

Các nghiên cứu từ FDA Hoa Kỳ năm 2020 nhằm kiểm tra xem thuốc lá điện tử liệu có thể giúp cai thuốc lá vẫn chưa đưa ra được kết quả nhất quán. Nghiên cứu giới hạn cho thấy chỉ sử dụng thuốc lá điện tử có chứa nicotin để cai thuốc có thể có hiệu quả trong thời gian ngắn, so với sử dụng liệu pháp thay thế nicotin bằng thuốc.

Tuy nhiên, vẫn chưa có đủ bằng chứng đối chiếu sự an toàn và hiệu quả của việc sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc và lập các phương pháp điều trị dựa trên bằng chứng. Thuốc lá điện tử có thể chỉ phù hợp ở những người không muốn thử các liệu pháp cai thuốc lá đã được xác thực hoặc những người đã thử nhưng chưa thành công với các liệu pháp đó.

Nếu bạn sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc, xin nhớ rằng mục đích chính là hoàn toàn ngừng sử dụng các sản phẩm thuốc lá. Tương tự, đặc biệt không nên sử dụng kép, tức vừa dùng thuốc lá điện tử chứa nicotin và thuốc lá truyền thống.

Nếu bạn đang tìm kiếm sự hỗ trợ để ngừng hút thuốc, có rất nhiều các loại thuốc được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ -FDA thông qua đã được chứng minh an toàn và hiệu quả, tốt nhất bạn nên kết hợp giữa việc dùng thuốc và tư vấn với chuyên gia.

Do những quan ngại về an toàn chưa được giải quyết và kết quả nghiên cứu về tác dụng hỗ trợ cai thuốc lá của thuốc lá điện tử không thuyết phục, chúng tôi không khuyến nghị sử dụng thuốc lá điện tử như một biện pháp để bỏ thuốc lá.

Lưu ý: Nếu như bạn có ý định sử dụng thuốc lá điện tử (EC) để cai thuốc lá truyền thống thì nên biết điều chỉnh lượng nicotin trong mỗi sản phẩm cung cáp cho (EC), cần phải sử dụng giảm dần hàm lượng nicotin để có thể cai thuốc thành công.